Komt er nu wel of geen recessie en welke indicator is betrouwbaar? Veel voorspellingen worden gedaan aan de hand van economische data of de verhouding tussen de korte en de lange rente. Maar u kunt ook letten op de verkoop van champagne, lippenstift en herenonderbroeken. De signalen zijn gemengd, schrijft Barron’s.
Nederland verkeert officieel in een recessie, zo bleek deze week. Hiervan is sprake als het BBP in twee opeenvolgende kwartalen negatieve groei vertoont.
Het probleem is dat zo’n officiële aankondiging altijd achteraf komt. Economen voorspellen liever dan dat ze in de achteruitkijkspiegel kijken. Met behulp van allerhande indicatoren proberen ze trends te herkennen om de richting van de economie te bepalen.
Barron's onderzocht de historische prestaties van zes opvallende indicatoren, van lippenstift tot champagneverkopen. Sommige wijzen erop dat er een vertraging op komst is, al is het beeld niet eenduidig.
1. De champagne-index
Champagne vloeit als het goed gaat, maar blijft in het vat als het slecht gaat met de economie. De Amerikaanse champagneconsumptie zag er vorig jaar niet zo sprankelend uit.
Consumenten kochten aanzienlijk mnder bubbels toen de wereldwijde financiële crisis zich ontvouwde in 2007-08. Er werden in 2009 maar 12,6 miljoen flessen naar de VS gestuurd, tegen 23,2 miljoen flessen in 2006.
De import van champagne steeg tot 34 miljoen flessen in 2021, maar nam vorig jaar licht af tot 33,7 miljoen flessen. Is dat een teken dat consumenten zich terugtrekken? Het is nog te vroeg om dat te zeggen, maar wel de moeite waard om in de gaten te houden.
2. De restaurantindex
Etentjes buiten de deur vormen een ingewikkelde maatstaf voor economische welvaart. In het verleden liep het restaurantbezoek terug tijdens recessies omdat mensen vaker thuis kookten. De Restaurant Performance-index van de National Restaurant Association (NAR) bevestigt die trend. Mensen gaan minder uit eten als ze minder geld te besteden hebben.
Maar de NAR denkt dat trends in dineren in de toekomst misschien niet zo nauw zullen samenhangen met recessies. Vandaag de dag is uit eten gaan of maaltijden afhalen meer een onderdeel van de levensstijl dan tien jaar geleden.
De Restaurant Performance-index vertoonde een sterk herstel in 2021 na de coronasluitingen. Daarna volgde een inzinking. De index daalde in mei dit jaar met 1,3% ten opzichte van april en bereikte daarbij het laagste niveau sinds februari 2021 toen de vooruitzichten voor de omzet en de Amerikaanse economie verslechterden. Desondanks blijft de index boven de 100, wat duidt op een expansie van de sector.
3. De bibliotheekindex?
Het bezoek aan bibliotheken neemt meestal toe als de economie verslechtert, omdat mensen meer gebruik maken van gratis diensten. Maar de bibliotheekindex heeft niet altijd een duidelijk verband laten zien tussen bibliotheekgebruik en recessies.
Volgens onderzoek gepubliceerd door de Public Library Quarterly werd tijdens de financiële crisis en de recessie die daarop volgde meer gebruik gemaakt van de bibliotheek. Maar omdat veel bibliotheken tijdens de pandemie gesloten waren, daalde het bezoek tijdens de recessie van 2020. In New York City nemen intussen de bezoekersaantallen weer toe.
4. De lippenstift-index?
De verkoop van lippenstift nam historisch gezien altijd toe tijdens recessies, deels omdat lippenstift een relatief goedkope oppepper is. Estée Lauder constateerde een lippenstickeffect tijdens de economische recessie die volgde op de terroristische aanslagen van 11 september 2001, ondanks een bredere terugval in de consumentenbestedingen.
De lippenstiftindex is helaas niet altijd een nauwkeurige barometer van de economische omstandigheden geweest. Tegenwoordig volgen veel analisten en economen de totale verkoop van schoonheidsproducten om aankooptrends te herkennen. Artikelen als nagellak en parfums verkochten bijvoorbeeld beter dan lippenstift tijdens recentere recessies.
Dit jaar is make-up een van de weinige categorieën die groeit, en dat geldt zowel voor drogisterijmerken als voor duurdere producten. De terugkeer naar kantoor draagt waarschijnlijk bij aan de stijging van de make-upverkoop.
5. De herenondergoed-indicator
Mannen kopen tegenwoordig meer ondergoed en die verkoop stagneert doorgaans tijdens recessies. Het goede nieuws is dat dit nog niet is gebeurd.
Oud-Fedvoorzitter Alan Greenspan verklapte eens dat hij de verkoop van herenondergoed in de gaten hield om economische recessies te voorspellen. De theorie is dat wanneer de economie vertraagt, mannen minder ondergoed kopen. Waarom zou je geld uitgeven aan iets dat niet gezien wordt?
De verkoop van herenondergoed nam af tijdens de financiële crisis, en daalde aanzienlijk in 2020 tijdens de coronadip. In dollars bleef de verkoop van mannenondergoed relatief stabiel in 2021 en 2022, maar de afzet daalde met 12% op jaarbasis. Huishoudens die minder dan $50.000 verdienen, gaven vorig jaar aanzienlijk minder uit aan herenondergoed dan in 2021.
6. De patatindex
De verkoop van friet kan ook een indicator zijn. De patatindex volgt veel fastfoodbedrijven en houdt bij hoe vaak consumenten een portie friet bestellen bij hun maaltijd.
Deze indicator geeft momenteel gemengde signalen. Volgens een frietproducent blijft de algehele vraag naar frites gezond en wordt het vaak gekozen als bijgerecht. McDonalds meldde in april echter dat minder klanten friet toevoegen aan hun bestelling.
Lees ook: 8 opmerkelijke barometers voor de economie