In september stegen de Amerikaanse retailverkopen onverwacht sterk. Dit roept de vraag op: hoe blijft de consumentenvraag zo stevig terwijl de inflatie en beleidsrente al jarenlang zo hoog zijn? In deze column ga ik in op de verschillen tussen mensen met hoge en lage inkomens, die hier waarschijnlijk een rol in spelen.
De Amerikaanse economie is de grootste ter wereld en wordt grotendeels gedreven door consumentenbestedingen. De ontwikkeling van Amerikaanse retailverkopen wordt daarom door beleggers op de voet gevolgd. In september stegen de Amerikaanse retailverkopen sterker dan verwacht.
De stijging was onder andere terug te zien in restaurantbezoeken en de verkoop van auto’s en kleding. Deze brede solide groei is een indicatie dat de Amerikaanse economie er nog steeds goed voor staat, ondanks de druk van inflatie en renteverhogingen.
Dit is een prettig vooruitzicht voor beleggers. Toch roept deze ontwikkeling ook vragen op. Hoe kunnen retailverkopen zo sterk blijven in een periode waarin de economie al langere tijd wordt afgeremd door de centrale bank?
Verschillen tussen hoge en lage inkomens
Een manier om de ontwikkeling van retailverkopen te analyseren is door onderscheid te maken tussen mensen met hoge en lage inkomens. Bij deze analyse ontstaat een opvallend beeld; halverwege 2021 begon het uitgavenpatroon van hoge en lage inkomens sterker van elkaar af te wijken. Terwijl midden- en hoge inkomens hun bestedingen op peil hielden of zelfs verhoogden, verminderden lage inkomens hun reële (inflatie-gecorrigeerde) uitgaven.
In deze periode liepen tijdelijke covid-19 overheidssteunprogramma’s af en nam de inflatie toe. Hierdoor werden mensen met lage inkomens genoodzaakt om hun uitgaven terug te schroeven, vooral in niet-essentiële goederen.
Mensen met hogere inkomens ($100.000+ per jaar) maakten tijdens de coronaperiode gebruik van de lage rente om hun hypotheken goedkoop te herfinancieren. Hierdoor daalden hun vaste maandlasten. In de periode erna steeg de rente op spaartegoeden sterk door stijgende inflatie en renteverhogingen door de centrale bank.
Onbedoelde gevolgen van het rentebeleid
Amerikaanse retailverkopen worden grotendeels gedreven door consumenten met hogere inkomens. Deze mensen geven meer geld uit aan luxe aankopen zoals vakanties en elektronica?. De afgelopen jaren zagen zij hun vaste lasten dalen en hun inkomsten stijgen. Omdat zij hun uitgavepatroon verhoogden, zagen we Amerikaanse retailverkopen als geheel stijgen.
Het rentebeleid van de Fed tijdens en na de coronaperiode heeft dus zowel bedoelde als onbedoelde effecten gehad. Tijdens de lockdownperiode heeft het geholpen om de economie overeind te houden. Daar staat tegenover dat het de ongelijkheid tussen mensen met hoge en lage inkomens heeft vergroot. Voor mensen met lage inkomens is de pijn van hoge rentes en inflatie vele malen heviger, terwijl de hoge inkomens er per saldo van wisten te profiteren.
De hoge beleidsrente – bedoeld om de economie af te remmen – heeft onbedoeld bijgedragen aan stijgende retailverkopen. Dit belemmerde het afremmen van de economie en droeg bij aan de hardnekkigheid van de inflatie?.
Het vooruitzicht op renteverlagingen
Ondanks het gegeven dat de hoge rente lagere inkomens harder treft, blijft de koopkracht van de hogere inkomens een sterke steunpilaar voor de Amerikaanse economische groei. Toekomstige renteverlagingen kunnen de druk op mensen met lagere inkomens verlichten, wat kan zorgen voor een evenwichtigere verdeling van de consumentenuitgaven.
Dit biedt hoop voor een stabielere economische toekomst, wat zowel voor consumenten als beleggers goed nieuws is.
Jaap Steur is sinds 2018 werkzaam bij Axento Vermogensbeheer. Hij is als portfoliomanager verantwoordelijk voor het dagelijks beheer van de klantportefeuilles van Care IS en Axento Vermogensbeheer.