DeZwarteRidder schreef op 11 april 2023 10:53:
Is er niet aan aardbevingen te ontkomen?
Met dat gas kunnen we voor lange tijd in de binnenlandse vraag voorzien en hoeven we geen peperduur (LNG) gas meer te importeren. En de gasbaten kunnen we inzetten voor het klimaat, de natuur en de regionale ontwikkeling van Groningen, om maar een paar zinvolle bestemmingen te noemen.
Tegenstanders van een voortgezette winning, waaronder nu dus ook de PEG, voeren aan dat de winning van Gronings gas onherroepelijk zal leiden tot meer aardbevingen en dat we dat de Groningers niet aan kunnen doen nu de rust in het gebied bijna is teruggekeerd. De Staat is moreel verplicht alles te doen om te voorkomen dat de Groningers nog eens zo’n dramatische periode in hun leven moeten meemaken.
De tegenstanders hebben een goed punt. Als we het gas uit het Groningen gasveld produceren door de putten weer open te zetten tot het veld leeg is, dus met drukdepletie, kunnen de Groningers nog eens zo’n 400 tot 500 bevingen met een sterkte van 1,5 of meer op de Schaal van Richter tegemoet zien, aanzienlijk meer dan er tot nu toe zijn geregistreerd.
En daar zullen ongetwijfeld extra zware bevingen bij zitten waar zelfs de inmiddels versterkte huizen en gebouwen niet tegen bestand zullen zijn. Gegeven dit inzicht zal de minister van EZ op grond van de Mijnbouwwet zo goed als zeker geen toestemming verlenen tot voortgezette exploitatie.
Misverstand: aardbevingen zijn niet onafwendbaar
Daarmee lijkt het pleit beslecht in het voordeel van definitieve sluiting.
Lijkt, want de voorstanders van sluiting gaan er van uit dat er geen winning mogelijk is zonder aardbevingen. Dat nu is een hardnekkige misvatting: het gas kan wel degelijk aardbevingsvrij worden gewonnen, niet met conventionele drukdepletie maar met stikstofinjectie.
Het principe van stikstofinjectie is eenvoudig. Als je gas uit een onder-druk-staande gashoudende gesteentelaag haalt zal de druk in die laag dalen. Maar als je gelijktijdig elders in die laag evenveel stikstofgas toevoegt als je er aan aardgas uithaalt zal de druk niet dalen maar gelijk blijven. En dan kunnen er dus ook geen aardbevingen meer ontstaan.
Stikstof is geen experiment
Stikstofinjectie is geen wild idee, het is een bewezen standaardtechniek in de olie- en gasindustrie om de druk in ondergrondse olie- en gashoudende gesteentelagen op een gewenst niveau te handhaven.De stikstofoptie lag al op de tafel van Kamp in januari 2014, in de aanloop naar zijn versterkingsbesluit. Het was daar gedeponeerd door, nota bene, de NAM als een mogelijk alternatief voor conventionele drukdepletie. De NAM had toen al in grote lijnen uitgewerkt hoe stikstofinjectie er in Groningen uit zou kunnen zien. Op kleine schaal had de NAM stikstofinjectie elders al eens met succes ingezet en had dus ervaring op dat gebied.
Mede op voorspraak van zijn ambtelijke en technische adviseurs heeft Kamp dit alternatief toen op oneigenlijke gronden afgeschoten (‘moeilijk voorstelbaar’). Ze wilden er gewoon niet aan en met onwillige honden is het nu eenmaal slecht hazen vangen. Het was te duur, bracht niet direct soelaas, vergde een te grote ingreep in het Groningse landschap en had een lagere winningsefficiency dan drukdepletie.
Stikstofinjectie is inderdaad duurder dan het spotgoedkope drukdepletie proces. Maar ja, dan ben je wel van de aardbevingen af. Natuurlijk brengt het niet direct soelaas, maar dat doet de mega-versterkingsoperatie van Kamp ook niet. De grote ingreep in het landschap is zwaar overdreven.
En ja, de winningsefficiency van stikstofinjectie is niet zo extreem hoog als die van drukdepletie maar nog steeds hoog. Dat betekent dat er met stikstofinjectie geen 500 miljard kubieke meter gas te winnen valt maar ruwweg 300 miljard kubieke meter, goed voor 150 miljard Euro. Ook een aardig bedrag.
De hoofdaanbeveling van de PEG om de ereschuld te vereffenen door het Groningen gasveld definitief te ontmantelen is dus, bij nader inzien, geen goed idee. Het zou de mogelijkheid van een verdere ontwikkeling van het Groningen veld definitief afsnijden waardoor Nederland voor langere tijd afhankelijk zal blijven van duur import gas en de Nederlandse fiscus mogelijk tussen de honderd en tweehonderd miljard Euro aan aardgasbaten zal mislopen.
Het beste idee: in de mottenballen
Een veel beter idee is het om alle bestaande gasinfrastructuur in Groningen in de mottenballen te leggen en vervolgens zorgvuldig te onderzoeken hoe de aanzienlijke hoeveelheid winbaar gas in Groningen alsnog met behulp van stikstofinjectie veilig en duurzaam kan worden gewonnen.
Zeker tot ver in deze eeuw zal aardgas een cruciale rol blijven spelen in de energievoorziening in de wereld en ook in Nederland. Er is op dit moment geen enkel rationeel argument te bedenken om het Groningen veld nu al definitief te sluiten. Het is te hopen dat de Tweede Kamer bij de komende behandeling van Groningers boven gas het hoofd koel zal houden en niet zal instemmen met de irrationele hoofdaanbeveling van de PEG.
Natuurkundige Jacques Hagoort publiceert iedere maand in Wynia’s Week zijn heldere analyses over het klimaat- en energiebeleid.
Wynia’s Week heeft een unieke formule. Iedereen kan kennis nemen van de inhoud. Dat wordt mogelijk gemaakt door de betalende abonnees, lezers, kijkers en luisteraars. Doet u al mee? Hartelijk dank!